Actuación do Rei

Na Idade Media, en todas partes de Europa, e Galicia non era unha excepción, todos os gobernantes tiranizaban aos do estamento mais baixo, obrigados a aguantar e obedecer, fose o seu señor un membro da aristocracia ou relixioso.

Poucas revoltas tiveran existido antes en Europa, polo que os Irmandiños, van ser unha das primeiras, importante pola súa extensión no tempo e castelos derrubados.

Que o rei, Henrique IV, de apoio a irmandade parece ter que ver co pouco que aportaban os nobles galegos á facenda real. E non so non había aporte dos nobres galegos, se non que por riba estes moitas veces poñían trabas a que os impostos das cidades que dependían directamente da coroa chegasen a ela.

Ademais o pobre rei tiña problemas cos seus irmáns, especialmente na época con Alfonso, quen lle discutira o trono, e que morreu en 1468.

Poucas fontes

Un dos problemas de achegarse á historia dos Irmandiños e a escaseza de fontes. Nesta web tentaremos ir publicando semanalmente algunha curiosidade e dato do proceso, ás veces contrapostos, xa que estas poucas fontes foron obxecto de diverxentes interpretacións.

Os irmandiños fixéronse mais coñecidos cando se deu a coñcer a obra de Vasco de Aponte, "Relación dalgunhas casas e liñaxes do Reino de Galicia", que ainda que foi escrita non moito despois dos feitos, non veu a luz en publicación ata 1872.

A outra fonte principal foi a transcrición do preito Tabera-Fonseca, publicado xa a finais do século XX. O Tabera-Fonseca é un documento único que recolle os testemuños deste periodo.

Sería o desexable contar con máis material de estudo, que permitira anzalizar mellor os feitos.

O rei implicado

Como xa vimos A Gran Guerra Irmandiña (1467-1469), foi sucesora da chamada Irmandade Fusquenlla que actuara anos antes. Ambos os movementos foron idealizados, entre outros polo historiador Benito Vicetto, de quen xa falaramos e tamén por moitos outros que, interesados en dar a coñecer a vizosa historia do medievo galego, converteron estes deitos en referentes históricos inesquecibles.

Así, no imaxinario popular, xa ten callada a idea desta Revolta fonte á tiranía da nobreza.

Por coincidir en poucos anos coa "doma e castración" de Galicia por parte dos Reis Católicos, ás veces o movemento é tido por un movemento autonomista, cando realmente parece ser que estivo apoiado en todo momento polo rei, como xa contamos, Enrique IV.

"Irmandiños"

Realmente existe algunha discusión sobre o propio termo que da nome a esta actividade.
Algúns consideran que o termo é un invento moi posterior, dos séculos afastados daquel no que sucederon os feitos.
Xa sería no século XX cando aparece citada como Revolta Irmandiña.
Xa tivemos ocasión de ver que coetáneamente o nome era o de Santa Irmandade.